Silniki elektryczne pojawiły się na świecie po odkryciach Faraday'a i Oersteda z początku 19 wieku.
Konstruowano je w różny sposób już od 1822 roku ze zmiennym powodzeniem. Warunkiem koniecznym możliwości ich praktycznego wykorzystania było pojawienie się w 1866 pierwszego skonstruowanego przez Wernera von Siemensa generatora elektrycznego. Prace Edisona, Westinghouse'a i przede wszystkim genialnego Nikoli Tesli nad przemysłową produkcją i przesyłem energii elektrycznej doprowadziły do drugiej (po wprowadzeniu maszyn parowych) rewolucji technicznej, wcześniejszej i daleko bardziej istotnej dla rozwoju cywilizacji technicznej, niż silniki spalinowe.
Budowa silnika elektrycznego i zasada jego działania pozostały identyczne jak w pierwszych praprzodkach dzisiejszych nowoczesnych urządzeń. Źródłem napędu jest zawsze zmienne pole magnetyczne, wywoływane zmiennym polem elektrycznym (silniki na prąd zmienny, trójfazowe synchroniczne i asynchroniczne) lub zmiennym polem elektrycznym wywołanym konstrukcyjnie (silniki jednofazowe na prąd stały). Absolutnie wszystkie: od miniaturowych, nie większych od łebka zapałki i mocy ułamka wata, po giganty przemysłowe: np. sprężarki do amoniaku o mocy kilkunastu megawatów. Każdy silnik składa się z:
- stojana;
- wirnika;
- twornika (uzwojenia, w którym indukuje się siła elektromotoryczna);
- komutatora (tylko dla silników na prąd stały).
Ze względu na budowę i prąd zasilający wyróżniamy następujące typy silników elektrycznych:
- silnik trójfazowy
- asynchroniczne trójfazowe
- silnik pierścieniowy
- trójfazowy i jednofazowy silnik synchroniczny
- silnik kaskadowy
- silnik krokowy
- bez szczotkowy silnik prądu stałego
- silnik liniowy
- silnik prądu zmiennego
- silnik kondensatorowy
- silnik z warstwowym biegunem
- silnik synchroniczny jednofazowy i trójfazowy
- silnik reaktancyjny
- silnik magnetyczny
- silnik komutatorowy
- silnik prądu stałego
- uniwersalny silnik (do prądu stałego i przemiennego)
- silnik repulsyjny
- stale wzbudzony silnik prądu stałego
- elektrycznie wzbudzony (zewnętrznie wzbudzony) silnik prądu stałego
- silnik rzędowy zamknięty
- silnik bocznikowy
- silnik mieszane
- inne, specjalistyczne
Zakres zastosowania silników elektrycznych jest olbrzymi. Wszędzie tam, gdzie niezbędny jest precyzyjnie (dziś we współpracy z procesorami) regulowany niezawodny i ekonomiczny napęd, stosuje się śliniki elektryczne. Nawet w miejscach, gdzie trudno o dostęp do wystarczająco efektywnych źródeł prądu.